Hamamschaal Zon

Anatolische badkommen & hamamschalen in vroeger tijden

Ronde badkommen, breed gerande badkommen en buik-badkommen.

Ronde badkommen, breed gerande badkommen en buik-badkommen werden gebruikt om water uit het bassin of de ketel te nemen om mee te wassen.

De diameter van de badkommen varieerde van 18-25 cm. De badkommen die in Turkije werden gebruikt, waren gemaakt van goud, koper, messing, brons, zilver en tombak (koper en koperlegering bedekt met een mengsel van goud en kwik).

Aan het begin van de zestiende eeuw verzette de islamitische religie zich tegen het gebruik van goud. Het werd onbeleefd geacht om gasten gouden items aan te bieden die een indicatie waren voor grootsheid en rijkdom, waardoor gouden badkommen zelden gemaakt werden.

Navels en gekartelde randen.

De randen van de kom waren gekarteld om ontglippen te voorkomen wanneer ze met natte handen werden vastgehouden.

Het verschil tussen Turkse badkommen en andere kommen is dat de Turkse kommen meestal een navel in het midden hebben. De reden dat badkommen een navel hebben, is om te voorkomen dat de badkom onder water zal zinken wanneer de badkom gevuld wordt met water. De lucht in de kern zorgt ervoor dat de badkom blijft drijven. Aan de onderkant is er een uitsparing gevormd in de basis die de grip op de natte kom vergemakkelijkt.

Volgens de legende vertegenwoordigt het uitsteeksel in het midden de navel van de Anatolische moedergodin Kybele.

Decoraties.

Vlakke badkommen zonder kernen werden ook gemaakt. Terwijl de versieringen van de badkommen met kern geconcentreerd zijn rond de navel, zijn de decoraties van de kommen zonder kern geconcentreerd op de bodem van de kom.

De decoraties van de badkommen waren net zo belangrijk als de kom zelf. Er waren geometrische, plant- en landschapsontwerpen met reliëfschilderijen, schraap- en inlegtechniek.

Decoraties varieerden afhankelijk van de cultuur van de verschillende regio’s van Anatolië. Een bewegende vissenfiguur is bijvoorbeeld te zien in de badkommen van de regio Erzincan en afbeeldingen van beroemde historische gebouwen zijn te zien op de badkommen die in Istanboel zijn gemaakt.

De eerste badkommen met een kern.

Hamamschaal met kern

Hamamschaal met kern

De vroegste exemplaren van badkommen met een kern dateren uit 8e en 7e eeuw voor Christus.
In de 15e eeuw uit de Phrygische periode komen de eerste badkommen met een kern die gemaakt waren van koperlegering (brons), zo’n beetje het handelsmerk van de Phrygiërs, een oude Anatolische beschaving.

Het is niet zeker dat de kommen in deze periode in de baden werden gebruikt. Het is mogelijk dat de gevonden kommen gebruikt werden voor het baden, het zou ook kunnen dat de kommen gebruikt werden om vloeistof in te doen of dienst deden als rituele drinkkom.

Roma Patera.

Een exemplaar dat kan worden gezien als Turkse badkom is een kom in Romeinse vorm, Patera genaamd, die behoorde tot de Romeinse periode. De Patera wordt gekenmerkt door zijn ondiepe kom met brede mond. Het is bekend dat de Patera ook werd gebruikt voor het offeren van wijn of voedsel tijdens religieuze ceremonies.
Onderzoek wijst uit dat deze schalen gemaakt werden in de eerste eeuw na Christus.

Genezende badkommen.

Gebedsbaden en genezende badkommen hebben een speciale plaats in het volksgeloof in de hele wereldgeschiedenis. Gebeds-badkommen, beschermden in spirituele zin een persoon tegen ziektes en kwaad. Genezende-badkommen waren er voornamelijk om een bepaalde ziekte te genezen.

In de Turkse baden is een van de eerste voorbeelden gevonden van het gebruik van schrift in badkommen ten gunste van de gebruiker. Deze gewoonte ontstond in de late Romeinse periode (de Byzantijnse periode). In de badkom van koperlegering staat met de puntdecoratie techniek geschreven: “gebruik het met gezondheid, mevrouw, voor vele jaren.”

In die periode werd het veel toegepast op voorwerpen die gebruikt werden als badkom.

Het Ottomaanse rijk.

Er zijn vergelijkbare voorbeelden van dit gebruik gevonden in het Ottomaanse rijk.

Suleimaniya-werk (16e eeuw), uniek voor Istanboel, met twee gebeden in een badkom:
“Deze badkom is een aangename badkom ongeëvenaard door de uitstekende helderheid. Deze badkom verdient het om prachtig gekroond te worden” &
“Plaats het leeswater in deze kom en en Shah! Vind het paradijs van het leven!”